patella luxatie (ontwrichting van de knieschijf)

Wat is het

De knieschijf glijdt bij het bewegen van de knie in een gootje van uw bovenbeen. De knieschijf is een bot dat aan het einde van een pees zich bevindt. Deze pees heet de quadricepspees en zit vast aan een grote spier aan de voorzijde van het bovenbeen, de quadriceps spier. Aan weerszijden van de de knieschijf zitten banden die voor stabiliteit zorgen. Bij een ontwrichting komt de knieschijf naast het gootje aan de buitenkant van de knie te staan. Hierdoor kunnen de knieschijfbanden oprekken of scheuren.

Hoe herken je het

De oorzaak van knieschijfontwrichting is meestal een direct inwerkend letsel op de knieschijf (zoals bijvoorbeeld een val of een schop op de knie).
Soms kan een knieschijfontwrichting ontstaan bij ogenschijnlijk normale beweging van de knie. Mensen met een ondiep gootje van het bovenbeen, mensen met X-benen en mensen met ernstige soepelheid in de gewichten hebben een grotere kans op een knieschijfontwrichtingen. Ook als er eerder een of meerdere knieschijfontwrichtingen zijn geweest kan door instabiliteit makkelijker een knieschijfontwrichting ontstaan. De patella luxeert bijna altijd naar de buitenkant van de knie. Dit is een zeer pijnlijke situatie en de knie ziet er misvormd uit. Meestal schiet de knieschijf vanzelf weer terug in het gootje. Soms is hier echter hulp bij nodig. Door druk te zetten aan de buitenzijde van de knieschijf terwijl de knie wordt gestrekt kan de knieschijf terug worden geplaats. Meestal wordt dit door een ambulaceverpleegkundige of een arts op de spoed eisende hulp gedaan. Als de knieschijf weer op de normale plaats in het gootje zit, zal de pijn direct minder zijn.

Wat kan ik eraan doen?

De behandeling van een eerste knieschijfontwrichting bestaat meestal uit een gipskoker gevolgd door een brace en spiertraining onder begeleiding van fysiotherapie. Totaal duurt de behandeling minimaal 6 weken.

Indien er langdurig knieschijfinstabiliteit blijft bestaan kan het noodzakelijk zijn om gedurende langere tijd stabiliserende en spierversterkende oefeningen te doen.

Indien bovenstaande revalidatie niet effectief is of als er een aantal keren knieschijfontwrichting hebben plaatsgevonden, kan er worden overwogen om door middel van een operatie de knieschijf te stabiliseren. Dit kan op meerdere manieren worden gedaan.

Er kan een reconstructie worden verricht van de gescheurde knieschijfband of er kan een verplaatsing van de aanhechting van de knieschijfpees worden verricht ter plaatse van het onderbeen.