Artrose is een vorm van reuma waarbij het hele gewricht betrokken is. Het kraakbeen in het gewricht gaat in kwaliteit achteruit. Het wordt dunner, zachter en brokkelig.
Naast de kraakbeenschade ontstaan veranderingen in het bot direct onder het kraakbeen. Er vormen zich aan de rand van het gewricht zichtbare en voelbare knobbels, osteofyten genoemd. Ook is er vaak een lichte ontsteking van de slijmvlieslaag in het gewricht. De slijmvlieslaag zorgt ervoor dat het gewricht soepel kan bewegen en helpt bij het opvangen van schokken. Soms veranderen zenuwen in het gewricht, wat pijn veroorzaakt. Daarnaast komt het regelmatig voor dat spieren rondom het gewricht verzwakken en doen pezen om het gewricht pijn.
Artrose kan in alle gewrichten optreden, maar dit hoeft niet. Er zijn gewrichten waarin het vaker voorkomt zoals in de knieën, de heupen, de gewrichten in de nek en onderrug, de duim, de vingers en de grote teen.
Artrose is de meest voorkomende reumatische aandoening aan het bewegingsapparaat. Meer dan 1 miljoen mensen in Nederland hebben artrose. De internationale naam van artrose is osteoartritis.
Hoe herken ik het?
Startstijfheid: als je bijvoorbeeld een periode in eenzelfde houding hebt gezeten, ben je (korte tijd) stijf als je weer in beweging komt.
Kortdurende ochtendstijfheid: deze stijfheid treedt ’s morgens op bij het opstaan en verdwijnt meestal binnen een half uur.
Stijf door bewegingsbeperking: door pijn, stijfheid en veranderingen in het gewricht kun je vaak minder goed bewegen. Denk aan:
– je knie niet volledig kunnen buigen of strekken.
Bij artrose kan:
het gewricht soms kraken
licht gezwollen/warm na inspanning
Instabiliteit
Benige uitsteeksels (de osteofyten hierboven beschreven)
Gaat vaak (dus niet altijd) gepaard met een oudere leeftijd
Wat kan ik eraan doen
Aanpassing van je leefstijl is één van de belangrijkste dingen die je zelf kunt doen.
Als je artrose hebt in je knie en je hebt ook overgewicht, dan is een van de eerste adviezen om af te vallen. Als je minder weegt, komt er minder gewicht op je aangedane gewrichten en dat vermindert vaak je pijnklachten. Waarschijnlijk heb je het meest baat bij afvallen in een vroege fase van artrose. Je kunt je laten adviseren door een diëtist.
Het is aangetoond dat lichaamsbeweging helpt bij het verminderen van de pijn en het functieverlies door artrose. Gedoseerde lichaamsbeweging is niet schadelijk voor je gewricht, zoals vaak wordt gedacht.
De fysiotherapeut kan je hier goed bij helpen, door speciale oefeningen te geven voor het versterken van de spieren rondom het kniegewricht.